Sốt đất – liệu cơ quan quản lý có “vô can”?

CafeLand - Chắc chắn là không. Sự thiếu cương quyết hoặc có những chính sách không phù hợp vẫn được áp dụng làm bùng phát những cơn sốt đất. Sự can thiệp chậm chạp hoặc thiếu cương quyết cũng ảnh hưởng không nhỏ đến những cơn sốt đất đang diễn ra khắp nơi trên cả nước.

Khi cơn sốt đất diễn ra, đi tìm nguyên nhân chính là công việc đầu tiên của các cấp quản lý. Lời giải cho một hiện tượng có hai điểm chung là: sốt đất - hiện tượng của tăng trưởng theo chu kỳ tự nhiên theo kinh tế học hay tăng trưởng cục bộ do tác động tiêu cực từ một chủ thể khác?

Trong những năm vừa qua, những cơn sốt đất ảo đều có những nguyên nhân mà chính những nhà quản lý ở các địa phương đều có liên quan chứ không phải “vô can” như ta thường nghĩ.

Con trâu đi trước cái cày

Những chủ trương quy hoạch được công bố tràn ngập trên các phương tiện truyền thông chính là kẽ hở cho “con buôn” nhà đất có cơ hội tung hoành. Như chúng ta đã biết, ở các nước chẳng hạn như Mỹ, quy hoạch là câu chuyện dài hơi, được thiết lập và thông qua có khi hàng vài chục năm, được thống nhất từ các cấp tiểu bang và liên bang.

Các dự án trong bản đồ quy hoạch được cập nhật và công bố công khai trên các trang mạng web chính thức của các cơ quan quản lý nhà nước. Tất cả mọi quy hoạch, dự án sắp triển khai đều được dựa vào ngân sách đã được hoạch định sẵn.

Ở ta thì ngược lại. Mỗi địa phương đều có quy hoạch riêng và triển khai theo từng giai đoạn. Mỗi một dự án dù giao thông, phát triển gia cư hay cơ sở hạ tầng địa phương đều tùy thuộc vào vị đứng đầu tỉnh. Mức độ triển khai còn tùy thuộc vào “tư duy nhiệm kỳ” của những vị đứng đầu này có quyết liệt hay không…

Từ đó mới có những kế hoạch trình Chính phủ “xin” chủ trương. Có được chủ trương đến khi tiến hành là câu chuyện dài, có khi kéo dài hàng chục năm, thậm chí không thể triển khai vì không có đủ ngân sách hoặc nhiệm kỳ đã hết.

Câu chuyện gần nhất là sân bay Técníc Hớn Quản, thành phố ven sông Hồng vừa được công bố rầm rộ trên truyền thông. Trên thực tế các dự án này có tiến hành được hay không thì cần phải có thời gian kiểm chứng. Nhưng trước mắt là hai nơi này giá đất đã tăng đến mức độ không tưởng.

Không chỉ riêng hai địa phương nêu trên công bố chủ trương. Mỗi sáng mở báo ra là hàng loạt những dự án “tỉ đô” được công bố trên khắp các trang truyền thông trên cả nước.

Việc công bố các công trình, dự án địa phương là cần thiết, nhưng chỉ cần thiết khi dự án được cấp phép và đủ năng lực tài chính để thực hiện. Lúc đó, việc công bố truyền thông vẫn chưa muộn. Truyền thông một cách thái quá đôi khi lại có tác dụng ngược.