Bên cạnh gạch đất nung, các loại gạch không nung là vật liệu xây dựng không thể thiếu và đóng vai trò quyết định đến chất lượng công trình. Việc tăng cường sử dụng, sản xuất loại vật liệu này được xem là xu hướng tất yếu của Việt Nam và các nước trên thế giới.
Được biết, các nước trên thế giới từ lâu đã áp dụng các công nghệ hiện đại sản xuất vật liệu xây dựng không nung (VLXDKN) nhằm tận dụng các phế thải công nghiệp, tiết kiệm tài nguyên không tái tạo, tiết kiệm năng lượng, giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Sản xuất và sử dụng gạch không nung được xem là xu hướng tất yếu hiện nay
Tại Việt Nam, Chương trình phát triển vật liệu xây dựng đến năm 2030 sẽ gắn mục tiêu đẩy mạnh sản xuất và sử dụng vật liệu gạch không nung thay thế gạch đất sét nung. Theo đó, gạch không nung sẽ thay thế một phần gạch đất sét nung với tỷ lệ 35-40% vào năm 2025, 40-45% vào năm 2030 trong tổng số vật liệu xây.
Gạch không nung là loại vật liệu xây dựng được tạo từ những phụ phẩm, phế thải hoặc các loại cốt liệu như mạt đá, cát, xi măng và một số thành phần phụ gia khác… thông qua quá trình tạo hình, đóng rắn mà không cần sử dụng đến nhiệt.
Độ bền của viên gạch không nung được gia tăng nhiều nhờ lực ép hoặc rung hoặc cả ép lẫn rung lên viên gạch và thành phần kết dính của chúng.
Hiện nay, trên thị trường xây dựng có các loại gạch không nung phổ biến như gạch xỉ, gạch bê tông, gạch nhẹ chưng áp, gạch bê tông bọt khí. Ngoài ra còn có gạch rỗng và gạch đặc, tùy thuộc vào yêu cầu xây dựng của mỗi công trình mà chọn sử dụng cho phù hợp.
Gạch không nung có ưu điểm nhẹ, độ bền cao, có khả năng cách âm, cách nhiệt tốt và ít gây ô nhiễm môi trường
Ưu điểm đầu tiên của gạch không nung phải kể đến đó là nhẹ, bền, dễ thi công và khả năng cách âm, cách nhiệt tốt nên đem lại hiệu quả kinh tế tốt hơn các loại vật liệu nung truyền thống.
Ngoài ra, sử dụng vật liệu này trong xây dựng còn giúp tăng tuổi thọ công trình vì có độ bền cao, bề mặt nhẵn, mịn nên không cần tốn quá nhiều vữa khi thi công, giúp tiết kiệm chi phí.
Gạch không nung cũng rất đa dạng mẫu mã, chủng loại, như gạch bê tông gạch hoặc tấm panel từ bê tông khí chưng áp, bê tông khí không chưng áp, bê tông bọt, gạch silicat… phù hợp với nhiều công trình, loại hình xây dựng khác nhau.
Bên cạnh đó, loại vật liệu không nung này còn có thể cho ra đời nhiều sản phẩm đa dạng, nhiều màu sắc, kích thước khác nhau. Việc sử dụng gạch không nung loại kích thước lớn giúp đẩy nhanh tiến độ xây dựng thay vì dùng từng viên gạch nhỏ theo kiểu cũ.
Quá trình sản xuất gạch không nung không sử dụng đến đất nông nghiệp, do đó không làm ảnh hưởng tiêu cực đến diện tích đất nông nghiệp.
Ngày 23-12-2021, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã ký Quyết định số 2171/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình phát triển vật liệu xây không nung tại Việt Nam đến năm 2030. Mục tiêu chung của chương trình này là đẩy mạnh sản xuất và sử dụng VLXDKN để thay thế gạch đất sét nung.
Ngoài ra, sử dụng hiệu quả tài nguyên đất nông nghiệp, giảm thiểu khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính và ô nhiễm môi trường; tận dụng phế thải từ các ngành công nghiệp, tiết kiệm nhiên liệu, đem lại hiệu quả kinh tế chung cho toàn xã hội.
Đến năm 2030, các công trình xây dựng được đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư công phải sử dụng 100% vật liệu xây không nung
Tỷ lệ sử dụng gạch không nung trong công trình xây dựng giai đoạn đến năm 2025 cụ thể như sau:
Đối với các công trình xây dựng được đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công, tỷ lệ sử dụng gạch không nung so với tổng lượng vật liệu xây tại Thành phố Hà Nội và TP.HCM tối thiểu 90%.
Các tỉnh Đồng bằng sông Hồng, các tỉnh Trung du và miền núi phía bắc, các tỉnh Đông Nam bộ: tại các khu đô thị từ loại III trở lên sử dụng tối thiểu 80%, tại các khu vực còn lại sử dụng tối thiểu 70%.
Tại các đô thị từ loại III trở lên phải sử dụng tối thiểu 70% (trừ thành phố Đà Nẵng, thành phố Cần Thơ sử dụng tối thiểu 80%), tại các khu vực còn lại phải sử dụng tối thiểu 50%.
Các công trình xây dựng từ 9 tầng trở lên phải sử dụng tối thiểu 80% vật liệu xây không nung so với tổng lượng vật liệu xây, trong đó ưu tiên sử dụng cấu kiện nhẹ, kích thước lớn.
Trong giai đoạn đoạn đến năm 2030, đối với các công trình xây dựng được đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công, sử dụng 100% vật liệu xây không nung so với tổng lượng vật liệu xây. Các công trình xây dựng từ 9 tầng trở lên phải sử dụng tối thiểu 90% vật liệu xây không nung so với tổng lượng vật liệu xây.
Thực tế cho thấy, việc sản xuất và đưa vào sử dụng vật liệu gạch không nung thay thế dần vật liệu xây truyền thống như gạch nung là cả một quá trình lâu dài và đầy gian nan.
Để gạch không nung có thể cạnh tranh với gạch đất sét nung, ngoài việc tăng cường các chính sách hỗ trợ, giúp các cơ sở sản xuất hạ giá thành, Nhà nước cần có giải pháp nâng cao nhận thức, giúp người dân hiểu về những lợi ích mà gạch không nung mang lại.
Bên cạnh đó, cần có những giải pháp hữu hiệu nhằm bảo đảm các yêu cầu quy định về sản xuất, sử dụng gạch không nung trong các công trình xây dựng trong thời gian tới. Bởi việc sử dụng gạch không nung thay thế dần gạch đất sét nung truyền thống là yêu cầu bắt buộc nhằm tiết kiệm tài nguyên khoáng sản và bảo vệ môi trường.
Thiên An
Theo cafeland